KANSERLE SAVAŞ HAFTASI
5 Haziran Dünya Çevre Günü
Sigara kullanımının başlıca faktörlerinden olan akciğer kanseri, kansere bağlı gelen ölümlerde ilk sırada yer alıyor. Akciğer kanseri, genellikle hava geçişlerini kaplayan akciğer hücrelerinin anormal şekilde çoğalması ve mutasyona uğraması sonucunda oluşur. Kansere dikkat çekmek amacıyla 1-7 Nisan Kanserle Savaş Haftası olarak kutlanır ve bu haftada kanserle olan mücadeleye olan farkındalığın artması amaçlanmaktadır.
Akciğer Kanseri Neden Olur?
Akciğer kanserinin en temel nedeni sigara kullanımıdır. Ancak bu durum sigara içmeyen kişilerde de görünmektedir ve tüm akciğer kanseri vakalarının %15’i, hiç sigara içmemiş kişilerden oluşmaktadır. Siz içmeseniz bile sigara içilen ortamlarda bulunmak da kanser riskini arttırmaktadır. Sigara, pipo, puro, nargile gibi tütün ürünleri, ispatlanmış kanser nedenleridir. Sigara dışında genetik ve dış faktörler de kanser riskini oluşturur. Örneğin verem hastalığı tedavisinde kullanılan radyoterapi kanser riskini arttırdığı bilinmektedir. Akciğer kanseri nedenlerini kısaca şöyle açıklayabiliriz:
Tütün ve tütün ürünleri tüketimi,
Sigara dumanına maruz kalmak,
Hava kirliliği, radon, asbest gibi zararlı maddeleri solumak,
Genetik faktör,
İçme sularındaki yüksek ‘arsenik’ maddesi.
Akciğer Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Giderek Artan Öksürük
Akciğerdeki hücrelerde kansere neden olan tümörler solunum yollarını daraltarak mukusun vücuttan rahatlıkla atılmasını engeller. İki haftadan uzun süren, giderek artan öksürük, akciğer kanserinin temel göstergesi olarak karşımıza çıkar. Bunun yanında balgamda kan görülmesi de akciğer kanseri belirtisidir.
Göğüs Ağrısı
Göğüs ağrısı pek çok nedenden kaynaklanabilir. Bu bir kas ağrısı bile olabilir fakat göğüs ağrısı da akciğer kanseri nedenleri arasında bulunuyor. Derin nefes alırken, öksürürken ya da gülerken göğüs ağrınız artıyorsa, vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmanız gerekiyor.
Nefes Darlığı
Nefes darlığı ve hırıltılı şekilde soluma gibi belirtiler, akciğer kanserinin tüm evrelerinde ortaya çıkabiliyor. Sinsice gelişen akciğer kanserinin önemli bir göstergesi olan nefes darlığı, gerektiği şekilde önemsenmiyor. Akciğer kanserinde erken tanının hayati öneme sahip olduğu aklımızdan çıkartmayalım.
Ses Kısıklığı ve Yutma Güçlüğü
Akciğer kanseri belirtileri arasında yer alan ses kısıklığı ve yutma güçlüğü, yine göğüs ağrısı gibi pek çok nedenden kaynaklanabilir. Akciğer sebebiyle ortaya çıkan ses kısıklığı, kanserin göğüsteki ‘laringeal sinir’ adı verilen sinire baskı yapmasından kaynaklanır. Eğer bu sinir ezilip zarar görürse, ses tellerinden biri felce uğrayarak ses kısıklığı olur.
İştahsızlık ve Kilo Kaybı
Özellikle sigara içen kişiler eğer iştahsızlık yaşıyorsa bir doktora danışmasında büyük fayda var. Kanser hücreleri vücuttaki sağlıklı hücrelere göre daha enerjiye ihtiyaç duyar ve bu da vücudun normalden fazla kalori yakmasına ve hızlı kilo vermesini tetikler.
Halsizlik
Akciğer kanserinde çabuk yorulma, sürekli bir yorgunluk hissi ve halsizlik, sık görülen belirtiler arasında. Ülkemizde çok yaygın olan demir eksikliği anemisinden mevsimsel şartlara, hayat koşuşturmasından psikolojik sıkıntılara kadar birçok nedenden olan halsizlik, hayatı olumsuz etkileyip solunum şikayetleriyle de pekişmişse akciğer taraması yapılması ihmal edilmemelidir.
Sık Tekrarlayan Enfeksiyon
Bronşit ve zatürre gibi solunum yolu enfeksiyonlarının sık tekrarlanması ve iyileşmemesi de akciğer kanseri belirtileri arasında yer alıyor.
Akciğer Kanseri Evreleri ve Tedavisi
Akciğer kanseri evreleri 4’e ayrılır. Eğer kanser akciğer içindeyse 1. Evre, en yakın lenf bezlerine sıçramışsa 2. Evre, akciğerler arasındaki boşluğa ve akciğer zarına yayılmışsa 3. Evre, diğer organlara ve kemiklere metastaz yapmışsa da 4. Evre olarak sınıflandırılır. Evrelere göre tedavi yöntemleri de farklılık gösterir. Eğer 1 ve 2. Evrelerde tespit edilmişse, tedavinin başarı oranı yüksektir. Tümörlü hücreler ameliyatla temizlenir ve duruma göre koruyucu tedavi başlar. Hastalık ileri evredeyse, kemoterapi ve radyoterapi tedavileri uygulanır.
Akciğer Kanserinden Korunma Yolları Nelerdir?
Akciğer kanseri oluşumunu tek bir sebebe bağlamak doğru olmaz. Kanserin birçok nedeni vardır ve çeşitli faktörler, akciğer kanseri oluşumunda rol oynayabilir. Fakat akciğer kanserinin oluşumundaki en büyük etken sigara kullanımıdır. Tütündeki zararlı maddeler akciğere ciddi zararlar verir ve zamanla kansere dönme olasılığı fazladır. Bir sigara içicisinin kanser olması; hangi yaşta sigara içmeye başladığı, ne kadar süredir içtiği, günde içtiği sigara sayısı ve ne kadar derine çektiğiyle alakalıdır. Sigaradan uzak durulmalı, hava kirliliği olan yerde önlem alınmadan uzun zamanlı solunmamalı, sanayi işlerinde çalışan kişilerin de doktor kontrollerini aksatmamaları, ‘Kanserle Savaş’ için yapılması gerekenler arasındadır.